سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به گزارش منتشر شده در برخی رسانه ها مبنی بر افزایش قیمت بلیت در مسیرهای پرتقاضا تا ۱۰۰ درصد و نایاب شدن بلیت مطالبی جهت تنویر افکارعمومی عنوان کرد؛ کمبود بلیت هواپیما که توسط برخی رسانه‌ها مطرح می شود همواره در سال های گذشته مطرح بوده و مربوط به امروز و دیروز نیست که یکی از دلایل این امر به تقاضای بالای سفر و رغبت بیشتر به سفرهای هوایی بازمی‌گردد و علت این افزایش تقاضا و میل به سفرهای هوایی به عدم افزایش قیمت بلیت به دنبال اقدامات کنترلی توسط سازمان هواپیمایی کشوری باز می گردد به همین دلیل سفر با هواپیما نه تنها به دلیل صرفه جویی در زمان، ایمنی بسیار بالا و بعد مسافت بلکه به دلیل مقرون به صرفه بودن این مدل در مقایسه با سایر مدل های حمل و نقلی است که همواره مورد اقبال عموم است. این در حالیست که ناوگان هوایی به دلیل تحریم های تحمیلی با محدودیت مواجه است و همین امر منجر به عدم تناسب عرضه و تقاضا در این بخش شده است به گونه ای که طبق کارشناسی های صورت گرفته برای پاسخ به نیازهای این بخش به تعداد ۵۵۰ فروند هواپیما نیاز است در حالی که اکنون تنها حدود ۱۸۰ فروند هواپیمای فعال وجود دارد.
همچنین در پاسخ به بیان مطالبی در خصوص سرگردانی مسافران در فرودگاه، ذکر این نکته ضروری است که بخش هوایی از جمله بخش هایی است که هر فرد برای بهره‌مندی از آن مستلزم برنامه ریزی و تهیه بلیت بوده و برای انجام سفر در مراحل پایانی در فرودگاه حضور می یابد بنابراین بیان این مطالب دستاوردی جز تشویش اذهان عمومی به دنبال نخواهد داشت.
همچنین در خصوص بیان کمبود پروازها به آمار پروازهای نوروزی می توان اشاره کرد که علیرغم بیان مطالبی مشابه این امر که بلیت موجود نیست و پروازها در برخی مسیرها یافت نمی شود یادآور می شود در طول ایام نوروز امسال شاهد جابجایی حدود سه میلیون نفری مسافران با هواپیما بودیم.
همچنین در پاسخ به بیان مطلبی در خصوص این که گفته می شود بلیت ها تا ۱۰۰ درصد گران شده و یا اینکه توسط آژانش‌های هواپیمایی تا ۳۰ درصد بدون مصوبه گران شده است ذکر این نکته جهت تنویز افکار عمومی ضروری است؛ نرخ بلیت هواپیما کماکان براساس نرخ های مصوب سال ۱۴۰۰ به فروش می رسد و بدون تصمیم سازمان هواپیمایی کشوری و ستاد تنظیم بازار، شرکت های هواپیمایی اجازه فروش با قیمت بالاتر را ندارند و قیمت ها تابع قوانین و مقررات است.
عدم افزایش نرخ بلیت بخش هوائی بر خلاف سایر شقوق حمل و نقل که با افزایش نرخ مواجه بودند، شرایط خاصی را در حوزه نمایش، عرضه و فروش بلیت هواپیما رقم زد که نمود بارز آن، سوق یافتن بلیت های هوائی از بازار رسمی عرضه و فروش به بازار غیررسمی(بدلیل سقف نرخی تعیین شده و کنترل های این سازمان بمنظور ممانعت از عرضه نرخ ها بالاتر از سقف نرخی مسیرها) بود. بگونه ای که شاهد شکل گیری سایت های فروش بلیت بدون مجوز "ارائه خدمات الکترونیکی فروش بلیت" در فضای مجازی بودیم که بالای 95 درصد تخلفات نرخی در این حوزه اتفاق می افتاد.
لازم به ذکر است؛ سازمان هواپیمایی کشوری بمنظور نظارت بر فرآیند توزیع بلیت هوائی و اطمینان از رعایت نرخ های تعیین شده اقدامات ذیل را مورد اجرا گذاشته است:
به منظور صیانت از حقوق مسافران، این سازمان در وهله اول، اقدام به صدور بخشنامه "ممنوعیت فروش اجباری" خطاب به تمامی شرکت های هواپیمایی کرد.
پس از ابلاغ بخشنامه فوق، بازرسان این سازمان اقدام به رصد سایت های نمایش و فروش بلیت در فضای مجازی کردند. به عنوان نمونه، در ایام نوروز، با مشاهده عدم رعایت بخشنامه صادره این سازمان توسط یکی از شرکت های خدمات مسافرت هوایی به عنوان پرمراجعه ترین سامانه های فروش اینترنتی بلیت هواپیما و تورهای هوائی، با انجام هماهنگی های لازم با سازمان تعزیرات حکومتی و دادستانی ناحیه 30 تهران در فرودگاه مهرآباد در قالب یک گشت ویژه با حضور معاون محترم دادستان و کارشناسان سازمان تعزیرات حکومتی بدون اطلاع قبلی به دفتر شرکت فوق مراجعه و مقرر شد این شرکت نسبت به فیلتر کردن کلیه نرخ مسیرهای داخلی و عدم نمایش و فروش بلیت در مسیرهایی که نرخ آنها بالاتر از نرخنامه مورخ 1401/10/13 است اقدام کند و این اقدام تا زمانیکه مجوز افزایش نرخ توسط مراجع صالحه صادر نشود ادامه یابد.
در خصوص سایت هایی که بدون اخذ مجوز فروش الکترونیکی از این سازمان اقدام به فروش بلیت می کنند و عمده تخلفات نرخی نیز مربوط به این سایت هاست، لیست آنها به دادسرای فرهنگ رسانه و معاون محترم دادستان و همچنین سرپرست محترم دادسرای ناحیه 30 فرودگاههای کشور جهت صدور دستور انسداد نماد تجارت الکترونیک سایت های مزبور منعکس شد. که متاسفانه مانع از ادامه تخلفات بی شمار این سایت ها نشد و هر کدام از سایت ها به محض انسداد، با دامنه جدید(Domain) و در مدت زمانی بسیار کوتاه فعالیت خود را ادامه دادند. متاًسفانه وجود خلاء قانونی در حوزه برخورد با تخلفات سایت های مورد اشاره یکی دیگر از دلایل تداوم اوضاع نابسامان فروش و عرضه بلیت با نرخ های بسیار بالا خصوصاً در ایام پرترافیک مسافرتی است.
در راستای برخورد قانونی با عامل یا عاملان فروش بالاتر از نرخ های تعیین شده، تعدادی از دفاتر خدمات مسافرتی به دلیل فروش بلیت بالاتر از نرخ تعیین شده، تعلیق و چند شرکت هواپیمایی جهت برخوردهای قانونی به سازمان تعزیرات حکومتی معرفی شدند.
فرآیند رصد کانال های مختلف نمایش، توزیع و فروش بلیت بصورت روزانه از طریق کارشناسان این سازمان انجام می گیرد و موارد تخلف مشاهده شده به متخلفان(اعم از شرکت های هواپیمایی، دفاتر خدمات مسافرت هوائی، سایت های فروش بلیت و ...) منعکس و در صورت تکرار تخلف، مراتب به نهادهای ذیربط جهت برخورد تعزیراتی ارسال می شود.
حال نباید از نظر دور داشت که تقاضای مطرح شده در خصوص افزایش قیمت از سوی ایرلاین ها تابع شاخص های اقتصادی، نرخ تورمی و نرخ ارز است به گونه ای که نرخ بلیت به دلیل عدم تغییر در طول ۲۲ ماه گذشته ثابت مانده اما حقوق و دستمزد کارکنان این بخش چه خصوصی و چه دولتی بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است. همچنین در بخش هزینه‌های شرکت‌های هواپیمایی که به دلار تأمین می‌شود نیز باید اشاره کرد که به دلیل افزایش نرخ دلار یک قطعه هزار دلاری در سال گذشته با ۲۵ میلیون تومان خریداری می‌شد اما هم اکنون این رقم به ۵۵ میلیون تومان افزایش یافته است.
بنابراین نمی توان این فشار ناشی از شاخص های تورمی و گران شدن قطعات و دستمزد ها را نادیده گرفت.
هرچند که سازمان هواپیمایی کشوری در انجام مسئولیت های خود همسو با فرمایشات مقام معظم رهبری و سیاست‌های دولت گام برداشته و تا زمان تصویب نرخ های تعیین شده در ستاد تنظیم بازار نظارت خود را تشدید نموده و معیار محاسبه را نرخ‌های ابلاغی براساس نرخ نامه سال ۱۴۰۰ می‌داند و با تشدید نظارت‌ها در حدود اختیارات قانونی خود اقدام و از حداکثر ظرفیت ناوگان برای خدمت گزاری به مردم عزیز و مسافران هوایی استفاده خواهد کرد.